Her Ürün %100 Doğal !
Ülkemizde ambalaja “ %100 Doğal ” ifadesini yazmak o kadar kolaylaştı ki; tüketicinin hangisinin doğal olmadığını anlaması artık tamamen kendi gayretine kaldı.
Zira herhangi bir irade çıkıp “gerçek olmadığı için bunu yazamazsınız” demiyor.
UHT süt doğal ise ineğin memesinden sağılan sütü nasıl tanımlayacağız ?
Yoğurt mayalanamayan bir sütün doğal olduğunu normal akıl kabul edebilir mi ?
Yurtdışındaki kimya tesislerinden gelen maya ile üretilen yoğurt doğalsa, ilk mayası bile kendi üretimi olan köylünün evde yaptığı yoğurda ne ad vereceğiz ?
Nişasta bazlı şeker ile üretilen ürünlere doğal diyorsak, şeker pancarı ile üretilene veya elma suyu ile üretilene ne diyeceğiz ?
Ambalajlı limon suyuna doğal diyorsak, meyve tezgahındaki taze limondan elde edilene ne ad vereceğiz ? Bir adet limondan daha ucuza satılan 250 ml şişenin, esasında kaç limonun suyu ile dolacağını merak etmeye bile gerek var mı ?
Buraya kadarını, bu aldatmacaya biraz yoğunlaşan her normal akıl çözebilir.
Sonrasını ise hakem durumundaki perakendeci çözmelidir. Devamlı fiyat rekabeti yerine “tüketicinin korunması” yarışına girilmelidir. Aldatıcı bilgi taşıyan markalarla mücadele başlatılmalıdır.
Şimdi bu yazımızda; hammaddelerden sadece şekeri inceleyeceğiz. Takdir edersiniz ki yapımında şeker kullanılan ürünlerin, sadece doğal olmayan şekerle üretilmesi bile o doğallığın bozulduğuna yeterli kanıttır. İsterse hiç koruyucu ve renklendirici madde kullanılmasın, doğal özelliği kaybolmuştur. Evet buradan itibaren uzman görüşüne yer veriyoruz (Kaynak: Prof. Dr. Ayten Altıntaş).
“Şeker çeşitlerini tek tek inceleyelim.
– Doğal şeker : Hurma, üzüm, elma, armut gibi yoğun şekerli meyvelerin suyunun sıkılarak “şeker” niyetine kullanılmasıdır. Kısaca her çeşit meyve, bal ve pekmez doğal şeker sayılabilir. Tropik ülkelerde yetişen şeker kamışı boğumları arasındaki sıvı ya direk tüketilerek ya da kaynatılıp konsantre edilerek daha uzun ömürlü kullanıma aynı niyetle sunulabilir. Fruktoz, glikoz ve sakkaroz hem meyvelerde hem de doğal balda bulunuyor. Önemli olan işlemden geçmeden doğal halde alınmasıdır.
– Rafine şeker : Şeker kamışının rafine edilmesinden istenen verimin alınamaması, şeker pancarına ağırlık verilmesini sağladı. Şeker pancarından elde edilen rafine beyaz toz şeker, şeker kamışından elde edilen ise esmer şekerdir. Elbette rafine şekerin de riski vardır. İşin içine yapay kimyasallar girdiği için ve her ne kadar buharlaştırıp kimyasalların ayrıştığı iddia edilse de bünyeye işlediği için.
% 100 pancar şekeri; nişasta bazlı şeker riskini ve genetiği değiştirilmiş mısır riskini bertaraf ediyor. Yani onlar kadar zararlı değil. Sanayide az kullanılmasının sebebi ise; aradaki büyük maliyet farkıdır.
– Hazır gıdalarda kullanılan glikoz şurubu: Nişastanın kimyasallarla parçalanması yolu ile elde ediliyor. Rafine şekerden daha risklidir.
– Hazır gıdalarda kullanılan mısır şurubu: Mısırın kimyasallarla parçalanması yolu ile elde ediliyor. Hem genetiği değiştirilmiş organizmalardan elde edilmesi hem de direk kana karışması ve üretiminde kullanılan kimyasalların da kana karışması rafine şekerden çok daha riskli hale getiriyor.
Her Ürün %100 Doğal !
– Hazır gıdalarda kullanılan fruktoz: Meyvelerdeki şekere verilen isimdir. Doğal yolla meyveden dozunda alınsa zararı yok. Ancak piyasada satılan hazır gıdalarda meyve değil mısır kullanıldığı gibi kimyasal yolla elde ediliyor. “
Bu bilimsel açıklamadan sonra görüyoruz ki; en zararsızı doğal şekerdir. Örneğin, koruyucu madde içermeyen, sıkılmış elma suyunu şeker niyetine kullanarak ev tipi reçel yapanların ürünü % 100 doğaldır. Ambalajlarında ve duyurularında açık ve net gösterilmelidir. Diğer şekerli ürünlerde, ikinci sıradaki pancar şekerini kullananlar da kendilerini iyi tanıtmalılar ki, pazarın yüzde 80’inde kullanılan mısır şurubundan kaçış hızlanabilsin.
Yani ambalaja “% 100 doğal” yazmak yetmez, altının iyi doldurulması gerekir. Haksız yere bu sloganı kullananlarla mücadele etmek ise ‘etik dışı rekabet’ sayılamaz.
Ercüment TUNÇALP
Yayınlanma Tarihi: 07 Kasım 2016
