PERAKENDE HAYATLAR
Sadece ülkemizi değil dünyayı etkisi altına alan ve çözümü henüz bulunamayan ve Covid-19 adıyla anılan Koronavirüsü ile mücadelemiz belirsizlikler içinde devam ediyor.
Perakendeci olarak bir yandan #evdekal mesajına uymaya çalışıyor bir yandan da sektöre kulak kabartmaya devam ediyorum. Hayallerimden biri “Perakende Hayatlar” diye bir makale serisi yazmaktı. Herkes eve kapanmış ya da kapanmaya çalışırken öncelikle sağlık personelinin yoğun riskli çabasını canı gönülden destekliyor ve alkışlıyorum. Allah onları virüs riskinden korusun ve kolaylık versin.
Kendi OHAL’imizi yaşamayı tavsiye etseler de ekonomik olarak nasıl bir OHAL bekliyor bizi tahmin etmek istemiyorum.
Herkes eve kapanabilir ve zorunlu olmadıkça da çıkmayalım lütfen. Dışarda olmamak gibi bir lükse olmayan sağlık personelinin dışında bir grup daha var. Hangileri mi? Gıda perakendecileri. Marketler, bakkal ve hatta online perakende çalışan servis personeli…
Migros online istihdamını artırırken, Getir.com servisi yetiştiremeyecek kadar yoğun ve hepsi rist altında. Fazla mesaileri ödeniyor olabilir. Emeklerinin karşılıklarını da alıyor olabilirler ama bu durum risk altında oldukları gerçeğini değiştirmiyor.
Sağlığımız nasıl sağlık personeline emanet ise başta gıda ihtiyacımız olmak üzere günlük ihtiyaçlarımız da market çalışanlarına emanet.
Onları sektörden olmayan insanlar fark etmiyor biliyorum.
Meslek olarak bile görülmeyen, geçici iş gibi algılanan, KPSS sonucu beklerken veya askerden önce vakit doldurulan, kontör almak için partime çalışılan çoğu gencimizin oyalandığı alanlardır market reyon araları… Kasiyer, reyon görevlisi, manav, depocu, servis elemanı, şoför, şarküteri, kasap… Farkında olmayabilirsiniz ama hepsine ihtiyacımız var.

Sokağa çıkma yasağı ihtimalinde bile çalışacağı kesin olan mesleklerden biri. O kadar önemli ve o kadar kıymetli.
Market çalışanlarının hayatımızda ne kadar önemli bir role sahip olduklarını bugünden itibaren anımsayacaksınız. Diliyorum patronları da anımsarlar.
Enfekte olma ihtimalleri olmasına rağmen, hala gülümsemeye çalışıyorlar marketlerin içinde.
Herkese dışarı çıkmayın denirken, onlara ne olur marketlerinizi açık tutun diye yalvarıyoruz.
Özellikle bu kritik günlerde;
Siz patronlar; onların psikolojilerini anlamaya çalışın. Bu normal bir tempo değil. Sizlerde çok iyi biliyorsunuz ki bu cirolar yılda sadece bayram arifelerinde birkaç gün olur. Toplasanız yılda 4 günü geçmez. Bu günlerde bayram ciroları yapıyorsunuz biliyoruz. Mesailer uzun cirolar yüksek. Vatandaş stok yapıyor sonraki günlerde cirolar dip yapacak diye düşünenlere de cevabım şudur: Stok dayanmıyor, #evdekalanlar sürekli tüketiyor. Merak etmeyin önü ramazan sonu yaz. İşiniz iyi. Siz tedarik zinciri kopmasın diye düşünün.
Siz müşteriler; onların psikolojilerini siz de anlamaya çalışın. Bankaya gittiğinizde teker teker sizi içeri alıyorlar. Üstelik sizin paranızı size vermek için. Mesafeler koyuyorlar aranıza. Oradaki saygınızı kasiyerlere, kasaba, manava, reyoncuya da gösterin. Sabahın köründen gecenin ileri saatine kadar tek dertleri, rafları yoka düşürmemek ve sizi hiç bekletmeden ağırlamak uğurlamak. Sizler onların misafirisiniz ve misafir gibi davranın lütfen. Onlar size böyle bir kaosta bile bulduğunuzu değil umduğunuzu sunmaya çalışan meslek sahipleri, bunu unutmayın.
Her gün, acaba enfekte oldum mu, eve dönüyorum taşıyıcı mıyım gibi içinden çıkamadığı sorularla yaşıyorlar. Ve hiçbir şey olmamış gibi sabah tekrar markette ya da siparişinizi getirmek için yollardalar.
Onları alkışlamıyor olabiliriz ama bari anlayalım diyorum.
Ne dersiniz?

Hasan AYDOĞAN